Łukowo

Sołtys: Ewa Bardzik

Łukowo swoją nazwę zawdzięcza nazwisku pierwszych właścicieli – państwa Łukowskich. Na rok 1387 datuje się najstarszy dokument wspominający wieś pod nazwą Lucowo. Pierwszym znanym nam właścicielem żyjącym ww. roku był Jan Łukowski, herbu Dołęga. Łukowscy byli poważaną w XVI wieku rodziną szlachecką, ponieważ potomek wspomnianego Jana i jego imiennik pełnił w 1514 roku urząd dziekana i kanonika poznańskiego oraz archidiakona gnieźnieńskiego. Prawdopodobnie po roku 1580 wieś przeszła w ręce Borowskich, później Bobolewskich i Sobockich. Kolejni znani nam właściciele pochodzą z końca XVIII wieku. Wiadomo, że między 1791 a 1805 rokiem Łukowo zostało przekazane w ramach spadku po Jolancie Mycielskiej jej córce Annie, a ta z kolei sprzedała wieś Antoniemu Garczyńskemu w 1811 roku. W 1823 roku dobra łukowskie od Garczyńskiego wykupił hrabia Józef Ignacy Grabowski Goetzendorf. W rękach tej rodziny pałac i folwark pozostały do 1859 roku, kiedy zostały poddane przymusowej licytacji. Wtedy majątek przeszedł w ręce Niemca Teodora Martiniego, a później kolejno Emila Martiniego i Kurta Martiniego. W rękach niemieckich rodzin pozostał do wybuchu drugiej wojny światowej, kiedy to został przejęty przez niemiecką armię.

W 1868 roku w Łukowie mieszkało 285 ludzi w 19 domach. 196 z nich było katolikami (Polakami), a 89 ewangelikami (Niemcami). W pobliżu wsi w 1887 stał wiatrak. W Łukowie w 1921 roku mieszkało 321 osób w 19 domach. W 2023 roku było to już 501 osób.

Znajdujący się na terenie wsi pałac został wybudowany przez rodzinę Grabowskich na początku XIX wieku, ale został gruntownie przebudowany przez rodzinę Martinich w 1887 roku. W wyniku tego obecny kształt pałac zawdzięcza niemieckiej rodzinie. Dziś jednak budynek jest zaniedbany, a park wokół niego zdewastowany. Budynek dostępny jest wyłącznie z zewnątrz.

We wsi znajduje się także użytkowany zabytkowy drewniany kościół. Świątynię w stylu barokowym wzniesiono najprawdopodobniej w 1780 roku. Później remontowano ją w 1824, 1949 i 1978. Na wyposażeniu kościoła znajdują się liczne drogocenne zabytki, m.in. obraz Wacława Grafa Sztuka umierania, pochodzący z 1753 roku, rzeźbione świeczniki, krucyfiks gotycki, Pieta i rzeźba Michała Archanioła. W dzwonnicy kościelnej znajdują się dwa dzwony, jeden pochodzi z XVI a drugi z XVIII wieku.

Łukowo Facebook