Rozmawiali o alei kasztanowej
Podczas zebrania wiejskiego w Bąblinie, które odbyło się 7 maja rozmawiano o możliwości utworzenia pomnika drzew – alei kasztanowej. Pracownicy Wydziału Ochrony Środowiska i Rolnictwa Urzędu Miejskiego w Obornikach wraz z przedstawicielami Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Poznaniu przedstawili propozycję działań i zadbania o cenny drzewostan oraz szczegółowo odpowiadali na zapytania mieszkańców wsi.
Te wszystkie działania mają na celu objęcie szczególną, czynną ochroną prawną tej wyjątkowej alei drzew. Ochrona w postaci ustanowienia pomnika przyrody daje możliwość pozyskania środków zewnętrznych z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na wszystkie prace pielęgnacyjne w obrębie korony drzew, które zostały wskazane do wykonania w przygotowanym operacie dendrologicznym. Kwota dofinansowania przedsięwzięcia może wynieść do 80% wartości kosztów kwalifikowanych. Maksymalna kwota dotacji to 250 000,00 zł dla przedsięwzięcia.
Wynik wstępnego zaopiniowania przedstawionego pomysłu jest pozytywny na 25 mieszkańców 20 osób poparło projekt, a 5 wstrzymało się od zajęcia stanowiska.
Ochrona drzew i krzewów w formie pomników przyrody ma długoletnią tradycję w polskim prawodawstwie. Termin pomnik przyrody, został wprowadzony do ogólnego obiegu przez Aleksandra von Humboldta, na przełomie XVIII i XIX wieku.
Regulacje prawne dotyczące ustanawiania pomników przyrody określone zostały poprzez ustawę z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, a dokładniej w artykule 44. [Ustanowienie lub zniesienie pomnika przyrody, stanowiska dokumentacyjnego, użytku ekologicznego lub zespołu przyrodniczo-krajobrazowego]:
- Ustanowienie pomnika przyrody, stanowiska dokumentacyjnego, użytku ekologicznego lub zespołu przyrodniczo-krajobrazowego następuje w drodze uchwały rady gminy.
2 Uchwała rady gminy, o której mowa w ust. 1, określa nazwę danego obiektu lub obszaru, jego położenie, sprawującego nadzór, szczególne cele ochrony, w razie potrzeby ustalenia dotyczące jego czynnej ochrony oraz zakazy właściwe dla tego obiektu (…)
3. Zniesienia formy ochrony przyrody, o której mowa w ust. 1, dokonuje rada gminy w drodze uchwały.
3a. Projekty uchwał, o których mowa w ust. 1 i 3, wymagają uzgodnienia z właściwym regionalnym dyrektorem ochrony środowiska.
4. Zniesienie formy ochrony przyrody, o której mowa w ust. 1, następuje w razie utraty wartości przyrodniczych i krajobrazowych, ze względu na które ustanowiono formę ochrony przyrody, lub w razie konieczności realizacji inwestycji celu publicznego w przypadku braku rozwiązań alternatywnych lub zapewnienie bezpieczeństwa powszechnego.
Kto może dokonać zgłoszenia o utworzenie pomnika przyrody? Każdy! Może to być mieszkaniec gminy, w tym także burmistrz, urzędnik, placówka edukacyjna czy stowarzyszenie.
Od sierpnia 2009 r. ustanowienie pomnika przyrody następuje wyłącznie w drodze uchwały rady miejskiej, określającej:
- nazwę pomnika
- jego położenie
- sprawującego nadzór (w praktyce: wójt, burmistrz, prezydent miasta)
- szczególne cele ochrony (np. wymagane zabiegi)
- zakazy właściwe dla tego obiektu, obszaru lub części (wybrane z listy zakazów wymienionych w art. 45 ust. 1 uop (np. zakazy: niszczenia i uszkadzania, uszkadzania i zanieczyszczania gleby, umieszczania reklam). Podstawę prawną stanowi art. 44 ust. 1 uop.
Projekt uchwały jest zawsze uzgadniany z Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska. W tym przypadku właściwy jest RDOŚ w Poznaniu. W praktyce oznacza to, że zarówno rada miejska, jak i regionalny dyrektor ochrony środowiska muszą być zgodni, co do tego, że dany obiekt ma być chroniony i w jaki sposób jego ochrona ma być realizowana.
Sędziwe, weterańskie drzewa rosnące przy drodze gminnej w Bąblinie, to nie tylko ciekawe obiekty przyrodnicze, ale również obiekty o dużym znaczeniu historycznym i symbolicznym. Dodatkowo w odniesieniu do poszczególnych okazów można zaznaczyć ich rolę edukacyjną. Każda taka inicjatywa to szansa, że te wyjątkowe drzewa będą cieszyły oczy kolejne pokolenia.
